nieuwewilden.jpg 

 

Het expressionisme

In Duitsland ontstonden kunstenaarsbewegingen zoals Die Brücke, Der Blaue Reiter, Die Neue Sachlichkeit en het Bauhaus.

In diezelfde tijd ontstond in Frankrijk het Fauvisme, een vergelijkbare stroming.

 

Het expressionisme kende een bloeitijd in het eerste kwart van de 20e eeuw.

 

Vooral in de schilderkunst wordt, bijvoorbeeld bij het gebruik van kleuren, vaak afgeweken van de werkelijkheid. De kleur wordt gebruikt om gevoelens te accentueren. Vaak worden ook voorbeelden uit de natuur gebruikt en vervormd, juist ook hier weer, om de expressiekracht te verhevigen.

 

Daarbij wordt soms het perspectief opzettelijk niet meer juist toegepast. Ook andere academische vorm- en beeldtaal wordt opzettelijk vermeden, zoals het toepassen van de gulden snede( de juiste verhoudingen).

.chagall

 

In Nederland (1948) verenigde een aantal expressionistische kunstenaars zich in de Cobragroep,  Deze op het expressionisme voortbordurende stroming is verantwoordelijk voor het opleven van de moderne kunst in vooral Nederland, maar ook België en Denemarken.

 

Cobra-Kunstenaars zijn onder andere: Karel Appel, Corneille, Jan Nieuwenhuys, Theo Wolvecamp, Christian Dotremont, Pierre Alechinski, Carl-Henning Pedersen, Asger Jorn, Constant Nieuwenhuys, Anton Rooskens, Henry Heerup, Gerjan Heijkoop.

asger jorn

 

Een goed voorbeeld van hedendaags expressionisme zijn de Nieuwe Wilden, een Duitse naoorlogse kunststroming die de confrontatie aangaat met het traumatische oorlogsverleden van Duitsland.

 nieuwe wilden

Ook in eerdere en latere periodes zijn echter expressionistische werken geschilderd. Het expressionisme als uitdrukkingsstijl bestaat in het begin van de 21e eeuw nog steeds. Ook in de periode ver voor de bloeitijd zijn schilders te vinden die een expressionistische stijl gebruikten

 

 

EXPRESSIONISME

ART BRUT

 

dubuffet

Art Brut 

 

Art brut is een genre in de schilderkunst van de 20e eeuw.

Men kan hier eigenlijk niet spreken over een stijl.

Het begrip wordt voornamelijk gebruikt voor verschillend werk van -meestal autodidactische- kunstenaars, die de regels van de conventionele kunstwereld negeren of afwijzen en buiten de marges daarvan min of meer geobsedeerd hun eigen vormtaal en thematiek vervolgen.

Sommige Art brut-kunstenaars leden aan psychische stoornissen, verbleven in inrichtingen en gevangenissen. Men spreekt daarom ook wel van outsider art of outsiderkunst.

 

De Franse wijnhandelaar-kunstschilder Jean Dubuffet lanceerde het begrip Art Brut toen hij, in juni 1948, de Compagnie de l'Art Brut stichtte, te Parijs, samen met de geestelijk vader van het surrealisme André Breton en Jean Paulhan.

Het was daarbij de bedoeling exposities te organiseren van een kunst, die Dubuffet omschreef als "...allerlei producties (tekeningen, schilderijen, haakwerken, gemodelleerde of gesculpteerde figuren, enz.) met een spontaan en inventief karakter, die zo weinig mogelijk afhankelijk zijn van de gewone kunst of van culturele voorschriften en die voortkomen van duistere personen, die vreemd zijn aan de professionele artistieke milieus...". De gevestigde kunst noemde hij Art Culturel, die volgens hem echter nooit 'puur' kon zijn.

modern expressionisme

HEDENDAAGS EXPRESSIONISME

de nieuwe wilden: fetting                                                                       peter klashorst

 

 

De term ontstond naar analogie van de 'fauves' genoemde schilders uit het begin van de 20ste eeuw.

Een aantal van de Duitse schilders heeft hun atelier in een straatje in Keulen, dat de Mühlheimer Freiheit heet. Zo ontstaat de bijnaam 'kunstenaars van de Mühlheimer Freiheit'.

Door de 'overspannen' kunstmarkt worden hun werken binnen enkele maanden onbetaalbaar.

Toen na een paar jaren de 'hausse' voorbij was noemde men deze kunstenaars hier en daar spottend: de kunstenaars van de Mülleimer (=vuilnisbak) Freiheit.

Een algemener benaming voor deze wereldwijde 'opleving' van schilderkunst aan het begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw is Neo Expressionisme.

salle

Daartoe worden ook de Amerikaanse schilders Julian Schnabel en David Salle gerekend.

julian schnabel

In Nederland is Peter Klashorst de bekendste kunstenaar van De Nieuwe Wilden. Hij richt later samen met Jurriaan van Hall de schildergroep After Nature op. René Daniëls verwerft in de jaren tachtig internationaal aanzien en word op de Documenta 9 van 1992 door Jan Hoet geëerd met een speciaal erekabinet.

Op doeken van grote formaten uiten de kunstenaars hun sociaal onbehagen; hun afschuw voor alle vormen van hypocrisie, hun walging voor elke vorm van fascisme en hun 'woede' tegenover de gevestigde structuren

Existentiële kunst

De Italiaanse schilder-beeldhouwer Alberto Giacometti en de Engelse kunstschilder Francis Bacon gaven, na de wereldoorlog en reagerend op het toen nog heersende Expressionisme, een artistieke inhoud aan de existentialistische gedachtegang van de Franse filosoof Jean-Paul Sartre, in hun Existentiële kunst-stijl.

De Dripping-stijl uit de Action Painting van de Amerikaan Jackson Pollock tot zijn uiterste consequentie drijvend, vonden ze uitkomst, langs het Existentialisme, tot de puurste uitdrukking van het humanisme. Het ontluisterde mensbeeld werd prangend brutaal geuit in een geheel eigen figuratie, door deze existentialisten.

De Duitser Lucian Freud, die sedert 1933 in Engeland woont, wordt L'Ingres de l'existentialisme genoemd