memphis

 
 

Alessandro Mendini (Milaan, 16 augustus 1931) is een Italiaans ontwerper, auteur en architect.

Na zijn studie architectuur aan de Technische Hogeschool in Milaan, werd Mendini hoofdredacteur van enkele vaktijdschriften, waarin hij zijn ideeën over architectuur en kunst weergeeft.

In 1977 werd Mendini lid van Alchimia, een avant-gardistische ontwerpersgroep. In 1989 richtte hij samen met zijn broer Francesco designbureau 'Atelier Mendini' op.

In Nederland heeft Mendini het Groninger Museum en het interieur van een Koploper-treinstel ontworpen. Hij ontwierp gebruiksvoorwerpen voor Alessi en Venini.

 

Memphis (design)

 Memphis was een groep vormgevers uit de jaren 1981-1988, opgericht door Ettore Sottsass

De naam van de beweging Memphis, is afkomstig van een lied van Bob Dylan: ‘Stuck Outside of Mobile with the Memphis Blues Again’. De plaat met dit nummer lag op de draaitafel toen op een avond in de herfst van 1981 de plannen voor de nieuwe onderneming hun definitieve vorm kregen. Later werd de naam geroemd als zeer toepasselijk omdat hij verwees naar de oude hoofdstad van Egypte en ook naar de geboorteplaats van Elvis Presley.

 

De in 1981 gevormde Memphis Groep werkte vernieuwend en daagde het mainstream design uit. Daaruit kwamen producten voort zoals de Casablanca- en de Carltonkast. Dit laatste ontwerp staat symbool voor de denkwijze van "Memphis". Deze veelkleurige boekenkast met open en schuine delen, voorzien van enkele laden, steunt op een solide voetstuk, heeft verder de vorm van een klassiek nachtkastje langs een bed, waaiert vervolgens uiteen als een boom en eindigt in een kubistisch vormgegeven kruin. Het geheel oogt meer als een sculptuur dan een functioneel opbergmeubel voor boek 

Studio Alchimea is het antwoord van een aantal radicale, linkse ontwerpers op de crisis in het design. Ze verzetten zich tegen het functionalisme dat allang niet meer de idealistische stroming was, die goede en voor iedereen betaalbare meubelen wilde maken. Het functionalisme is volgens hen de stijl geworden waarmee de heersende klasse zich ging identificeren. 

Omdat het functionalisme niet beantwoordde aan behoeften die in de ogen van Studio Alchimea fundamenteel menselijk zijn (decoratie, sensualiteit en humor), kochten en kopen de onderdrukte klassen gebruiksvoorwerpen die wel versierd en sensueel zijn. De heersende smaak (zogenaamde Goede Smaak) doet deze producten echter af als kitsch. Tegen deze praktijk ageert Studio Alchimea.

Rond Ettore Sottsass verzamelden zich in de opstandige jaren zestig alternatieve ontwerpers en jonge zoekers die in Sottsass hun voorloper herkenden. Zo ontstond in Florence, Milaan, Turijn en Rome de 'Architettura Radicale', ook anti-design' of 'contra-design' genoemd.

 

In 1981 verliet Sottsass Alchymia en begon samen met een aantal vrienden een nieuwe  groep. 

Memphis  moest niet alleen lak hebben aan functionaliteit, maar ook aan de industrie die de macht naar zich had toegetrokken. Die industrie hield maar met twee dingen rekening: de behoefte van de consument en rendement. De meubels van Memphis  waren dan ook niet bedoeld voor massaproductie. Ze ontsnapten aan de mechanische alledaagsheid van de meeste producten. Toch werd de industrie ook weer niet buiten de deur gezet. De industriele technologie bleek uitstekend samen te gaan met het handwerk; de toepassing van zoiets industrieels als laminaat zou nooit hebben gewerkt als een fabriek zich niet in het neocommerciele avontuur had gestort