expressionisme.jpg

expressionisme in de 20'eeuw

Expressionisme

Het Expressionisme (1905 tot 1940).

Binnen het Expressionisme probeert de kunstenaar zijn gevoelens, zijn ervaringen vorm te geven door de werkelijkheid te vervormen/vereenvoudigen.

De gevoelswaarde (het onderbewuste) dat de kunstenaar ervaart naar aanleiding van het onderwerp, bepaald het kunstwerk.

In tegenstelling tot het Impressionisme waar het weergeven van de werkelijkheid, zoals men die ervaart, het doel is.

Zo vervaagt in het Expressionisme de band met de werkelijkheid vaak, soms valt die zelfs helemaal weg.

Hierdoor ontstaan nieuwe vormen.

Het expressionisme kent maar één wet: dat er geen wetten zijn, en dat die dan ook niet mogen opgelegd worden.

In latere tijden is Expressionisme een verzamelnaam voor schilderijen die aan deze criteria voldoen. Onafhankelijk van deze stroming.

Het abstract expressionisme behoort ook tot het expressionisme

expressionisme2.jpg

 

Expressionisme

Het Expressionisme ontstond in Duitsland rond 1911 met kunstenaarsbewegingen

als "Die Brücke", "Der Blaue Reiter", "Die Neue Sachlichkeit".

Realistische kleuren werden losgelaten, de kunstenaars zochten naar uitdrukkingsmogelijkheden om vooral het innerlijk gevoel vorm te geven.

Deze stroming leeft nog steeds, er zijn ook aan het begin van de 21ste eeuw kunstenaars die zich expressionistisch noemen. 

 

Deze kunstenaars lieten de realistische kleuren los. Ze zochten naar de uitdrukking van hun gevoel maar vooral ook naar vrijheid  ( ze lieten daarbij ook de regels van de perspectief volledig los).

Tijdens en na de Eerste Wereldoorlog barstte (met name in Duitsland) binnen de avant-garde de kritiek los op de bestaande maatschappij en de heersende cultuur

Typische expressionistische schilderkunst vinden we terug bij ‘Die Brücke’:een kunstbeweging ontstaan in 1905 die de brug wil slaan naar alle vernieuwende richtingen in de schilderkunst.

De naam ‘Die Brücke’ is dan ook symbolisch. Geliefkoosde onderwerpen zijn de grote stad, naakten en minderbedeelden.

Deze expressionisten drukken hevige emotie uit: angst, eenzaamheid, lijden.

Ze doen dit door felle, zuivere kleuren te gebruiken die van de realiteit loskomen.

Hoekige lijnen vervormen de werkelijkheid.

De penseelvoering wordt heviger en spontaner.

Er is invloed van het primitivisme.
In 1911 stichten Vassily Kadinsky en Franz Marc ‘Der Blaue Reiter’, een tweede expressionistische school in Duitsland.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog sneuvelden verscheidene jonge, Duitse expressionisten, zoals August Macke in 1914 en Franz Marc in 1916. Ook de Oostenrijkse Egon Schiele stierf in 1918.

PRIMITIVISME

Westerse kunstenaars ontwikkelden eind 19e eeuw een grote belangstelling voor 'primitieve kunst'.

Het ontbreken van perspectief en realisme in de primitieve Kunst werd bewonderd.

De schoonheid van de abstractie werd als leidraad voor hun eigen werk genomen.

Het onbedorvene, intuïtieve van de 'primiteve kunstenaars' werd (in vergelijking met de starre academische westerse kunsttradities) heel erg bewonderd.

Dit wordt primitivisme genoemd: het nastreven van een "primitieve" manier van kunst maken.

Kenmerken van primitivistische kunst zijn onder meer het ontbreken van perspectief en een min of meer abstracte weergave van het onderwerp.

Maar verder verschillen kunstenaars met primitivistische invloeden onderling teveel om van een stijl of stroming te spreken. Schilders als Picasso, Matisse en Modigliani, beeldhouwers als Giacometti en Henry Moore en stromingen als kubisme en dadaïsme hebben een sterke primitivistische inslag.

 

Primitivisme: benaming voor kunst waarin primitieve elementen of vormen worden gebruikt.

Vroeg-moderne kunstenaars zoals kubisten en expressionisten werden door verzamelingen van voorwerpen uit de koloniën sterk beïnvloed door Afrikaanse en Oceanische kunst.

primitivisme.jpgde geschiedenis van het primitivisme

EXPRESSIONISME

Expressionisme 1905 tot 1920
Gevoelens werden uitgedrukt door felle kleuren te gebruiken en vormen te veranderen/vereenvoudigen.  
Expressie=uitdrukking


Expressionistische stromingen

KENMERKEN
Fauvisme: landschappen, stadsgezichten, mensfiguren, niet natuurgetrouw, krachtige toetsen, atmosferisch perspectief, de kleuren voor zijn net zo sterk op de voorgrond als de achtergrond
Die Brücke: Anonimiteit, seksualiteit, corruptie, mysterieuze verbondenheid mens natuur, pessimistische kijk op het leven, kleurvlakken, koele kleuren naast warme kleuren, warm-koudcontrast
Der Blaue Reiter: begin het van het abstracte, Kandinsky geen duidelijke voorstelling, natuur is een geliefd thema, secundaire en primaire kleuren, geometrische vormgeving, toetsen pasteus dekkend aangebracht

Expressionisme in de Schilderkunst

In de schilderkunst zijn de verschillende stromingen steeds nauw met elkaar verbonden en overlappen ze zelfs elkaar.

Het expressionisme wordt ook 'uitdrukkingskunst' genoemd.

 

 van gogh